२२ मे १९६० मा चिलीमा इतिहासकै सबैभन्दा शक्तिशाली भूकम्प

१९६० मा चिलीमा गएको भूकम्प इतिहासकै सबैभन्दा शक्तिशाली भूकम्प मानिन्छ। मे २२ तारिखका दिन स्थानीय समयअनुसार दिउँसो ३:११ बजे चिलीको दक्षिणी भाग, विशेष गरी भाल्दिविया सहर नजिक केन्द्रविन्दु भएको यो भूकम्प ९.५ रेक्टर स्केलको थियो। यसलाई “ग्रेट चिली अर्थक्वेक” भनेर पनि चिनिन्छ।

भूकम्पको परिणामस्वरूप लगभग १,६५५ जनाको मृत्यु भयो भने ३,००० भन्दा बढी मानिस घाइते भए। करिब २० लाख मानिस विस्थापित भए, हजारौँ संरचनाहरू ध्वस्त भए, र सडक तथा संचार प्रणाली पूर्ण रूपमा नष्ट भयो। भूकम्पपछि समुद्रमा आएको शक्तिशाली सुनामीले प्रशान्त महासागर पार गर्दै हवाई, जापान, र फिलिपिन्ससम्म विनाश ल्यायो। सुनामीका कारण यी देशहरूमा समेत २३० भन्दा बढी व्यक्तिको मृत्यु भयो।

यस घटनाले केवल चिली मात्र होइन, पुरै विश्वका भूगर्भविद्हरूलाई चकित तुल्यायो। यसले टेक्टोनिक प्लेट सिद्धान्तको व्यावहारिक प्रमाण दिएको थियो र भूगर्भीय चेतावनी प्रणालीहरूको विकासमा ठूलो प्रेरणा बन्यो। चिलीको यो भूकम्प प्राकृतिक विपद्प्रतिको मानव तयारी र पुनर्निर्माण क्षमताको ऐतिहासिक परीक्षण थियो।