आर्थिक वर्ष २०८१/८२ नेपालका लागि वैदेशिक लगानीको दृष्टिकोणले उत्साहजनक देखिएको छ। उद्योग विभागका अनुसार, यस आर्थिक वर्षमा करिब ६५ अर्ब रुपैयाँ बराबरको वैदेशिक लगानी प्रस्ताव प्राप्त भएको छ। असार मसान्तसम्म कुल ६४ अर्ब ९६ करोड ५१ लाख रुपैयाँ बराबरको लगानी प्रतिबद्धता आएको विभागले जनाएको छ।
प्राप्त जानकारी अनुसार, ८४० वटा परियोजनामध्ये ३८९ उद्योगका लागि ६० अर्ब ३५ करोड रुपैयाँ र बाँकी ४५१ उद्योगका लागि ४ अर्ब ६१ करोड रुपैयाँको प्रस्ताव स्वीकृत प्रणालीमार्फत आएको छ। यसबाहेक, ३८ वटा परियोजनामार्फत शेयर पर्चेज एग्रिमेन्ट (SPA) र शेयर सब्सक्रिप्सन एग्रिमेन्ट (SSA) का लागि २ अर्ब ६६ करोड रुपैयाँको लगानी प्रस्ताव आएको छ। साथै, ७० वटा टेक्नोलोजी ट्रान्सफर एग्रिमेन्ट (TTA) पनि यस अवधिमा स्वीकृत भएका छन्।
क्षेत्रगत लगानीको अवस्था:
यस वर्ष वैदेशिक लगानीको पर्यटन क्षेत्र सबैभन्दा अगाडि देखिएको छ, जहाँ २६ अर्ब ८२ करोड रुपैयाँ लगानी प्रस्ताव आएको छ। यस्तै, सेवा क्षेत्रका ८४ परियोजनामा ३० अर्ब ९० करोड, सूचना प्रविधिका ३८२ परियोजनामा १ अर्ब ८५ करोड, उत्पादनका ५५ परियोजनामा ३ अर्ब ८४ करोड, कृषि क्षेत्रका १२ परियोजनामा १ अर्ब ४६ करोड, र पूर्वाधारका २ परियोजनामा ५ करोड रुपैयाँको लगानी प्रस्ताव गरिएको छ। उल्लेखनीय रूपमा, खनिज क्षेत्रमा भने यस आर्थिक वर्षमा कुनै पनि वैदेशिक लगानी प्राप्त भएको छैन।
उद्योगको प्रकृति र रोजगारी:
उद्योग दर्ताको दृष्टिले, साना उद्योगको संख्या ८२४ रहेको छ भने मझौला १० र ठूला उद्योग ६ मात्र छन्। यी प्रस्तावित उद्योगहरूबाट १९ हजार ५३६ जनालाई रोजगारी दिने अनुमान गरिएको छ, जसले नेपालको श्रम बजारमा सकारात्मक प्रभाव पार्ने अपेक्षा गरिएको छ।
नाफा र रोयल्टी निकासी:
यस आर्थिक वर्षमा विदेशी लगानीकर्ताहरूले नेपालबाट नाफा वापत ९ अर्ब ६१ करोड रुपैयाँ बराबरको लाभांश लैजान प्रस्ताव गरेका छन्। यस्तै, रोयल्टी वापत १ अर्ब ८४ करोड रुपैयाँ, ९९ लाख अमेरिकी डलर, ८७ करोड भारतीय रुपैयाँ र केही युरो समेत लगानीकर्ताहरूले निकासी गरेका छन्।
