अमेरिकाले हालै कडा भिसा नीतिको बीचमा ६,००० भन्दा बढी अन्तर्राष्ट्रिय विद्यार्थीहरूको भिसा रद्द गरेको छ। अमेरिकी राज्य विभागका अनुसार भिसा रद्द हुने मुख्य कारणहरूमा अमेरिकी कानून उल्लंघन, भिसा अवधि नाघ्नु, हिंसात्मक गतिविधि, चोरी, मदिरा सेवन गरी गाडी चलाउने, साथै आतंकवादलाई समर्थन गर्ने क्रियाकलापहरू समावेश छन्।
राज्य विभागले जनाएको अनुसार करिब ४,००० विद्यार्थीको भिसा प्रत्यक्ष कानून उल्लंघनका कारण रद्द गरिएको हो। साथै, २००–३०० विद्यार्थी आतंकवादी गतिविधि वा मानव जीवनलाई जोखिममा पार्ने गतिविधिमा संलग्न भएको ठहर गर्दै उनीहरूको भिसा खारेज गरिएको हो।
ट्रम्प प्रशासनको कडा नीति
पछिल्लो समयमा ट्रम्प प्रशासनले विशेष गरी विश्वविद्यालय र अन्तर्राष्ट्रिय विद्यार्थीहरूलाई लक्षित गर्दै कठोर भिसा नीति लागू गर्दै आएको छ। गाजामा जारी युद्धको विरोधमा प्रदर्शन गर्ने विद्यार्थीहरूलाई यहूदीविरोधी र आतंकवादको समर्थन गर्ने भन्दै भिसा खारेज गर्ने काम तीव्र भएको बताइन्छ।
अमेरिकी दूतावास तथा कन्सुलेटहरूलाई नयाँ निर्देशन दिँदै सरकारले भिसा आवेदनकर्ताको पृष्ठभूमि जाँच अझ कडा बनाएको छ। अबदेखि विद्यार्थीहरूले सामाजिक सञ्जाल प्रोफाइल अनिवार्य रूपमा सार्वजनिक गर्नुपर्नेछ। सामाजिक सञ्जालमा पहुँच कम हुनु वा गोप्य राखिनु “गोप्य गतिविधि लुकाउने प्रयास” को रूपमा व्याख्या गरिने चेतावनी पनि दिइएको छ।
अधिकारीहरूको तर्क
यस नीतिको बचाउ गर्दै अमेरिकी विदेश मन्त्री मार्को रुबियोले भने, “विद्यार्थी भिसा कुनै संवैधानिक अधिकार होइन। अमेरिका दिन वा नदिन सक्छ। यदि पहिले नै जानकारी भएको भए हामीले भिसा अस्वीकार गर्ने थियौं भने पछि थाहा पाएपछि रद्द गर्नु गलत होइन।”
आर्थिक असर गहिरो
राज्य विभागका अनुसार सन् २०२४ मा मात्र करिब ४ लाख एफ–१ विद्यार्थी भिसा जारी गरिएको थियो। तर, नयाँ नियमका कारण यस वर्ष भिसा अपॉइन्टमेन्टहरू स्थगित भएका छन्। विश्लेषकहरूका अनुसार यसले नयाँ भर्नामा ३०–४० प्रतिशत गिरावट ल्याउन सक्छ।
यसको परिणामस्वरूप अमेरिकामा अध्ययन गर्न आउने अन्तर्राष्ट्रिय विद्यार्थी संख्या १५ प्रतिशतले घट्ने अनुमान गरिएको छ। यो गिरावटले अमेरिकाको स्थानीय अर्थतन्त्रलाई ७ अर्ब अमेरिकी डलर बराबर क्षति पुर्याउने र करिब ६० हजार रोजगारी जोखिममा पर्ने आकलन गरिएको छ।
यदि आगामी जुलाई–अगस्टसम्म भिसा वितरणमा सुधार नआए, यस शैक्षिक सिजनमा मात्र करिब १ लाख ५० हजार विद्यार्थी अमेरिकामा प्रवेश गर्न नपाउने सम्भावना प्रबल छ।