काठमाडौँ – वर्षा र मौसमका अनिश्चितताबीच पनि नेपाली किसानहरूले यस वर्ष देशभर करिब ९५ प्रतिशत धान रोपाइँ सम्पन्न गरेका छन् । कृषि विभागले उपलब्ध गराएको तथ्यांकअनुसार कुल १३ लाख ७६ हजार ४६६ हेक्टर क्षेत्रमा धान रोपाइँ हुने अनुमान गरिएकामा करिब १३ लाख ६ हजार हेक्टरमा मात्र रोपाइँ भएको हो ।
यसरी, अनुमानभन्दा करिब ७० हजार हेक्टर कम क्षेत्रफलमा धान रोपाइँ भएको देखिन्छ । विभागका अनुसार कुल ९४.९ प्रतिशत धान रोपाइँ सम्पन्न भएको छ ।
प्रदेशगत स्थिति
मधेस प्रदेशमा सुख्खा संकटकै कारण रोपाइँ अपेक्षाभन्दा निकै कम देखिएको छ । तीन लाख १९ हजार ६२६ हेक्टर क्षेत्रमा रोपाइँ हुने अनुमान भए पनि करिब ५० हजार हेक्टर कम क्षेत्रफलमा मात्र रोपाइँ भएको छ । यस प्रदेशमा कुल ८६ प्रतिशत मात्र रोपाइँ सम्पन्न भएको तथ्यांकले देखाउँछ ।
कोशी प्रदेशमा दुई लाख ७६ हजार हेक्टर अनुमान भए पनि करिब ८ हजार हेक्टरले कमी देखिएको छ । कर्णालीमा अनुमानित ४१ हजार हेक्टरमध्ये करिब ४० हजारमा मात्र रोपाइँ भएको छ । सुदूरपश्चिम प्रदेशमा पनि अनुमानभन्दा ६ हजार कम क्षेत्रमा मात्र धान लगाइएको छ ।
यस्तै, बागमती, गण्डकी र लुम्बिनी प्रदेशमा पनि केही कमी देखिएको छ ।
- बागमती प्रदेश: अनुमानित १ लाख १५ हजार हेक्टरमा रोपाइँ हुने भनिए पनि करिब १ लाख १२ हजार हेक्टरमा मात्र सम्पन्न ।
- गण्डकी प्रदेश: ९४ हजार हेक्टरको अनुमान भए पनि करिब ९१ हजार हेक्टरमा रोपाइँ ।
- लुम्बिनी प्रदेश: ३ लाख २ हजार हेक्टरमा हुने अनुमान भए पनि करिब २ लाख ९८ हजार हेक्टरमा मात्र सम्पन्न ।
समग्र नतिजा
देशभर वर्षा र मौसमी चुनौतीका कारण अनुमानित क्षेत्रफलभन्दा कम धान रोपाइँ भए पनि किसानहरूको परिश्रमका कारण कुल ९५ प्रतिशत नजिक पुग्न सफल भएको छ । मधेस प्रदेशमा सुख्खाले ठूलो असर पारेको भए पनि अन्य प्रदेशमा सामान्य कमी देखिएको छ ।
