कोल्याटर दुरुपयोग रोक्न कडाइ, आर्थिक मनोबल मजबूत बनाउन राष्ट्र बैंक सक्रिय

नेपाल राष्ट्र बैंकका गभर्नर प्रा.डा. विश्वनाथ पौडेलले बैंकिङ प्रणालीमा हुने अनियमितता र कोल्याटर (धितो) दुरुपयोगप्रति शून्य सहनशीलता अपनाइने स्पष्ट संकेत दिएका छन्। नेपाल आर्थिक पत्रकार संघ (नाफिज)को १६औँ वार्षिक साधारण सभामा आइतबार बोल्दै उनले अर्काको धितो जबरजस्ती बिक्री गरी फाइदा लिन खोज्ने गतिविधि ‘भ्रष्टाचारको एक हिस्सा’ भएको र राष्ट्र बैंकले यसलाई क्षम्य नलिने बताएका हुन्।

गभर्नर पौडेलका अनुसार सरकारी बैंकको जिम्मेवारी र जोखिम व्यवस्थापन प्रणाली फरक भए पनि निजी बैंकमा यस प्रकारका घटना देखिए कडाइका साथ कारबाही हुनेछ। “कोही व्यक्तिले यस्तो काम गर्छ भने त्यो स्पष्टै भ्रष्टाचार हो,” उनले चेतावनी दिए।

उनले आर्थिक गतिविधि चलायमान बनाउन हालसालै मौद्रिक नीतिमा गरिएको परिमार्जनबारे पनि जानकारी दिए। बैंक तथा वित्तीय संस्थाहरूको नाफा वृद्धि र डिजिटल कारोबारलाई सहज बनाउने उद्देश्यले महानगरभित्रका धेरै शाखा समायोजन गर्न बाटो खोलिएको उनले बताए। “हामीको उद्देश्य बैंकहरूलाई स्वस्थ, व्यावसायिक र प्रविधिमैत्री बनाउनु हो,” गभर्नरको भनाइ थियो।

अर्थतन्त्रमा जमिरहेको तरलता लगानीमै लैजानेतर्फ राष्ट्र बैंक केन्द्रित रहेको उल्लेख गर्दै उनले अर्को दशकमा नेपालतर्फ सकारात्मक आर्थिक परिवर्तनका संकेत देखिएको पनि बताए। हिमालयन जाभा उद्योगदेखि सूचना प्रविधिसम्मका क्षेत्रमा भएको प्रगति उनले उदाहरणका रूपमा प्रस्तुत गरे।

श्रीलंकाले अप्ठ्यारा अवस्थाबाट बाहिरिन सफल भएको उल्लेख गर्दै नेपालले पनि मनोबल उठाएर सही क्षेत्रमा ध्यान केन्द्रित गरे सुधारको गति तीव्र हुने उनले बताए। “हाम्रो नीतिहरू बलिया छन्, तर मनोबल कमजोर छ। अलैँची जस्ता सफल निर्यात क्षेत्रलाई बढावा दिनुपर्छ,” उनले जोड दिए।

सन्तान विदेश पठाउने प्रवृत्तिले देशको ऊर्जा कमजोर भएको गुनासो गर्दै गभर्नरले उनीहरूलाई फर्काएर राष्ट्र निर्माणतिर उपयोग गर्नुपर्नेमा जोड दिए। तर, फर्केकालाई राजनीतिक प्रतिस्पर्धामा हतार–हतार लैजानु गलत हुने चेतावनी पनि उनले दिए।

कालोसूची व्यवस्थापनमा पनि सुधारको तयारी भइरहेको जानकारी दिँदै निर्माण उद्योगमा देखिएको माइक्रोफाइनान्सजस्तै समूहगत प्रभावका कारण सबैले दोष पाउने अवस्थालाई पुनः मूल्याङ्कन गरिने उनले बताए।

गभर्नर पौडेलले समग्र अभिव्यक्तिमा बिस्तारै, योजनाबद्ध तरिकाले अघि बढे आर्थिक सुधार सम्भव रहेको उल्लेख गर्दै राम्रो काममा ध्यान केन्द्रीत भए सकारात्मक परिणाम देखिने विश्वास व्यक्त गरे।