सन् २०१९ देखि २०२३ सम्ममा कनेक्टिभिटी र डाटा ट्राफिकमा वृद्धि भए पनि मोबाइल अपरेटरहरूले विश्वव्यापी रूपमा सञ्चालन कार्बन उत्सर्जनमा ८ प्रतिशतको गिरावट रेकर्ड गरेका छन्।
तर त्यो प्रवृत्ति जारी रहने क्रममा, विश्वव्यापी मोबाइल क्षेत्रको नेट-शून्य लक्ष्यहरूलाई ट्रयाकमा राख्नको लागि विशेष गरी विकासशील देशहरूमा र विश्वव्यापी रूपमा आपूर्ति शृङ्खलाहरू भित्र अझ बढी र अझ धेरै गर्न आवश्यक रहेको जीएसएमएको नयाँ रिपोर्टले उल्लेख गरेको छ।
जीएसएमएको पाँचौं वार्षिक मोबाइल नेट जीरो रिपोर्टबाट प्रारम्भिक २०२४ को तथ्याङ्क गत साता बुधबार सांघाईमा मोबाइल वर्ल्ड कांग्रेस २०२५ मा जारी गरिएको थियो। उक्त रिपोर्टअनुसार मोबाइल अपरेटरहरूले त्यस वर्षको लागि जीएचजी उत्सर्जनमा थप ४.५ प्रतिशत कटौती गरेका हुन सक्छन्।
क्षेत्रीय रूपमा, युरोपले सन् २०१९ देखि २०२३ बीचको अवधिमा जीएचजी उत्सर्जनमा ५६ प्रतिशत कटौतीको साथ सबैभन्दा धेरै प्रगति गरेको छ, त्यसपछि उत्तर अमेरिका (४४ प्रतिशत), र ल्याटिन अमेरिका (३६ प्रतिशत) छन्।
“उप(सहारा अफ्रिकाका अपरेटरहरूले आफ्नो उत्सर्जन २५ प्रतिशतले घटाए, जसको नेतृत्व एमटीएन र सफारीकमबाट स्कोप २ उत्सर्जनमा ठूलो कटौती गरिएको छ। यद्यपि, २०१९ र २०२३ को बीचमा यस क्षेत्रबाट स्कोप १ उत्सर्जन ६० प्रतिशत भन्दा बढीले बढेको छ, जुन डिजेल जेनेरेटरहरूको बढ्दो प्रयोगले गर्दा भएको हो,” रिपोर्टले भन्यो।
यसैबीच, एमईएनए क्षेत्रका अपरेटरहरूबाट हुने उत्सर्जन १३ प्रतिशतले घट्यो, जबकि एशिया प्रशान्त क्षेत्रका अपरेटरहरूले ५ प्रतिशतले घटाए, यद्यपि जापानका चार अपरेटरहरूले आफ्नो संयुक्त उत्सर्जन ४० प्रतिशतले घटाए, जसले गर्दा क्षेत्रका अन्य भागहरूमा ठूलो वृद्धि भयो।
सन् २०१९ देखि २०२३ सम्म ग्रेटर चाइनाले उत्सर्जनमा ७ प्रतिशत वृद्धि रेकर्ड गरेको भए पनि, २०२४ को प्रारम्भिक तथ्याङ्कले यो क्षेत्र नवीकरणीय ऊर्जा प्रयोगमा चौगुनाभन्दा बढी वृद्धिसँगै ४ प्रतिशतमा पहिलो गिरावटको लागि ट्रयाकमा रहेको देखाउँछ। ९जीएसएमए रिपोर्टको, ग्रेटर चाइनामा ताइवान र हङकङका अपरेटरहरू समावेश छन्।०
धेरैजसो कटौती नेटवर्क ऊर्जा दक्षतामा सुधार र सौर्य र ब्याट्री भण्डारण सहित स्वच्छ ऊर्जामा रुपान्तरणबाट प्रेरित भइरहेको छ। प्रतिवेदनले सीडीपीलाई डेटा खुलासा गर्ने अपरेटरहरूले प्रयोग गर्ने ३७ प्रतिशत बिजुली सन् २०२३ मा नवीकरणीय ऊर्जाबाट आएको पत्ता लगाएको छ, जुन २०१९ मा केवल १३ प्रतिशत थियो, जसले आफैंमा १ करोड ६० लाख टन उत्सर्जन घटाएको थियो।
समग्र मोबाइल क्षेत्रले सन् २०१९ देखि उत्सर्जन घटाइरहेको छ जबकि समग्र विश्वव्यापी उत्सर्जन त्यस समयमा ४ प्रतिशतले बढेको छ, तर यो २०५० सम्ममा नेट(शून्य उत्सर्जन हासिल गर्ने जीएसएमएको लक्ष्यमा पुग्न पर्याप्त छैन।
रिपोर्टका अनुसार, त्यो लक्ष्य हासिल गर्नु भनेको सन् २०३० सम्म निरन्तर प्रति वर्ष कम्तिमा ७।५ प्रतिशतले उत्सर्जन घटाउनु हो, जुन अहिलेसम्म प्राप्त औसत वार्षिक दरको दोब्बर भन्दा बढी हो।
यसैबीच, अपरेटर उत्सर्जन समस्याको अंश मात्र हो भएको र स्कोप ३ उत्सर्जन (जुन प्रायः आपूर्ति शृङ्खला र निर्माणबाट आउँछ र उद्योगको कुल कार्बन फुटप्रिन्टको दुई तिहाइ भन्दा बढी भएको उल्लेख छ।
अप्रिल २०२५ सम्म विज्ञान आधारित लक्ष्य अन्तर्गत निकट(अवधि विज्ञान, आधारित लक्ष्य सेट गरेका वा प्रतिबद्ध गरेका ८१ मोबाइल अपरेटरहरूका लागि यो एउटा प्रमुख चुनौती हो, किनकि ती लक्ष्यहरूलाई पूर्ण मूल्य श्रृंखला उत्सर्जनमा कटौती आवश्यक भएको रिपोर्टले भन्यो।
“उत्सर्जन सही दिशामा प्रवृति भइरहेको छ, तर प्रगतिको गति अब दोब्बर हुनुपर्छ,” जीएसएमएका जलवायु कार्य प्रमुख स्टीवन मूरले एक विज्ञप्तिमा भने।
एआई(सक्षम डाटा सेन्टरहरूको मागमा भएको वृद्धिले ऊर्जा प्रयोग र कार्बन फुटप्रिन्टको बारेमा चिन्ता बढाएको छ, तर जीएसएमए रिपोर्टले मोबाइल नेटवर्क प्रयोगमा एआईको प्रभाव “डेटा ट्राफिक र स्ट्रिमिङ भिडियो, आईओटी र विस्तारित वास्तविकता जस्ता जडानका अन्य महत्त्वपूर्ण चालकहरूको सन्दर्भमा” तुलनात्मक रूपमा सीमित हुने भनेकोछ।
जीएसएमए रिपोर्टले उल्लेख गरेको छ कि एआई र मेसिन लर्निङ अनुप्रयोगहरूले नेटवर्क सञ्चालनको ऊर्जा दक्षता सुधार गर्न मद्दत गर्न सक्छन्।
अन्तर्राष्ट्रिय दूरसञ्चार संघ (आईटीयू) र विश्व बेन्चमार्किङ एलायन्स ९डब्लुबीए० बाट यस महिनाको सुरुमा जारी गरिएको एक रिपोर्टले २०१७ देखि २०२३ सम्म डाटा सेन्टरहरूद्वारा बिजुली खपत वार्षिक रूपमा १२ प्रतिशतले बढेको पत्ता लगाएको छ, जुन विश्वव्यापी बिजुली वृद्धि भन्दा चार गुणा तिब्र छ।
